سرطان دهان یکی از انواع سرطان‌های سر و گردن است که می‌تواند بر روی زبان، لب‌ها، لثه‌ها، دیواره‌های دهان، سقف دهان و کف دهان تأثیر بگذارد. این نوع سرطان از آنجایی که در قسمت‌های قابل مشاهده بدن رخ می‌دهد، ممکن است به‌طور زودهنگام تشخیص داده شود، اما همچنان لازم است با علائم و نشانه‌های اولیه آن آشنا باشید. در این مقاله، به بررسی علائم، علل، تشخیص و درمان سرطان دهان می‌پردازیم تا شما را با این بیماری آشنا کنیم.

علائم سرطان دهان

شناخت علائم اولیه سرطان دهان می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان موفقیت‌آمیز کمک کند. برخی از علائم شایع این بیماری عبارتند از:

• زخم‌های دهانی که بهبود نمی‌یابند
• درد یا ناراحتی در دهان
• تورم یا توده در دهان یا گردن
• لکه‌های سفید یا قرمز در داخل دهان
• تغییر در صدا یا مشکل در بلع
• کاهش وزن بی‌دلیل

علل و عوامل خطر

سرطان دهان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از عوامل خطر شامل موارد زیر هستند:

• مصرف دخانیات: سیگار کشیدن و مصرف تنباکو از عوامل اصلی بروز سرطان دهان هستند. این عامل به‌طور مستقیم با افزایش خطر سرطان لب، زبان و لثه‌ها مرتبط است.
• مصرف الکل: مصرف زیاد الکل نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش دهد، به‌ویژه در افرادی که هم‌زمان سیگار می‌کشند.
• عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): این ویروس می‌تواند باعث تغییرات سلولی در دهان شود که به سرطان منجر می‌شود. نوع خاصی از ویروس HPV با افزایش خطر سرطان دهان و گلو در ارتباط است.
• تغذیه ناسالم: کمبود ویتامین‌ها، به‌خصوص ویتامین A و C، می‌تواند ریسک سرطان دهان را افزایش دهد.
• قرار گرفتن در معرض نور خورشید: افرادی که به‌طور مداوم در معرض نور خورشید هستند، به‌ویژه بدون استفاده از محافظ، ممکن است در خطر ابتلا به سرطان لب قرار داشته باشند.

تشخیص سرطان دهان

تشخیص سرطان دهان معمولاً با معاینه فیزیکی و انجام آزمون‌های مختلف انجام می‌شود. پزشک ممکن است از روش‌های زیر برای تشخیص استفاده کند:

 

• معاینه بالینی: پزشک دهان، گردن و گلو را به دقت بررسی می‌کند تا هرگونه توده یا زخم غیرعادی را شناسایی کند.
• بیوپسی: نمونه‌ای از بافت مشکوک برداشته شده و تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود تا وجود سلول‌های سرطانی تأیید شود.
• تصویربرداری: اگر پزشک مشکوک به گسترش سرطان به سایر نقاط بدن باشد، ممکن است از روش‌هایی مانند سی‌تی‌اسکن (CT scan) یا ام‌آر‌آی (MRI) برای بررسی دقیق‌تر استفاده کند.

درمان سرطان دهان

روش‌های درمانی مختلفی برای سرطان دهان وجود دارد که بسته به مرحله و محل سرطان انتخاب می‌شوند. برخی از روش‌های درمانی عبارتند از:

 

• جراحی: برداشتن تومور و بافت‌های اطراف آن، یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمانی در مراحل اولیه سرطان دهان است. 
• پرتودرمانی: استفاده از اشعه برای کشتن سلول‌های سرطانی.
• شیمی‌درمانی: استفاده از داروهای ضد سرطان برای کشتن سلول‌های سرطانی، به‌ویژه در مواردی که سرطان به سایر اعضای بدن متاستاز داده است.

پیشگیری از سرطان دهان

پیشگیری از سرطان دهان با تغییراتی در سبک زندگی امکان‌پذیر است. برخی از اقداماتی که می‌توانید انجام دهید عبارتند از:

 

• ترک دخانیات: سیگار کشیدن و مصرف تنباکو را متوقف کنید تا خطر ابتلا به سرطان دهان کاهش یابد.
• مصرف متعادل الکل: از مصرف زیاد الکل خودداری کنید. ترکیب مصرف الکل و دخانیات خطر ابتلا به سرطان را به‌شدت افزایش می‌دهد.
• رعایت بهداشت دهان و دندان: به‌طور منظم دندان‌های خود را مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. مراجعه دوره‌ای به دندان‌پزشک برای معاینه نیز توصیه می‌شود.
• استفاده از کرم‌های ضدآفتاب لب: برای محافظت از لب‌ها در برابر نور خورشید، از کرم‌های حاوی SPF استفاده کنید.

جمع‌بندی

سرطان دهان یک بیماری جدی است که می‌تواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. با شناخت علائم اولیه و مراجعه به موقع به پزشک، می‌توان این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد و درمان کرد. تغییرات در سبک زندگی، از جمله ترک دخانیات، کاهش مصرف الکل و رعایت بهداشت دهان و دندان، می‌تواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند. اگر هرگونه علائم مشکوکی در دهان خود مشاهده کردید، حتماً به بهترین دکترهای متخصص خون و سرطان بزرگسالان مراجعه کنید تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.