چه کسانی باید مکمل بخورند؟

آفتاب نیوز :

کمتر از 20درصد ایرانی ها نیازمند مصرف مکمل ها هستند اما 50درصد مردم مکمل می خورند و با عوارض مصرف خودسرانه دست و پنجه نرم می کنند.

اگر خوب غذا بخورید و مواد پروتیینی و ویتامین ها به بدن تان برسد، مصرف مکمل ها اشتباه است و تنها دورریختن پولی است که صرف خرید آنها می کنید. اما بازار مکمل ها به دلیل تقاضای بالا و مصرف خودسرانه آنقدر رونق خوبی دارد که دلش برای مصرف کنندگانی که ممکن است به انواع و اقسام بیماری ها مبتلا شوند، هم نمی سوزد.

آخرین گزارش های رسمی درباره ارزش بازار مکمل ها نشان می دهد که در سال 1400این رقم چیزی حدود 10 هزار و 400 میلیارد تومان بوده و با توجه به افزایش مصرف احتمالا طی 2 سال اخیر روند صعودی هم داشته. آن هم در حالی که مصرف مکمل ها تنها برای چند گروه خاص توصیه می شود که البته به گفته جلال الدین میرزای رزار، رییس انجمن تغذیه ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همان ها هم باید تحت نظر گروه های پزشکی و پیراپزشکی تجویز شود. او در گفت وگو با همشهری آنلاین، در این باره چند نکته کلیدی را مطرح کرده است.

افزایش مصرف طی یک دهه

رییس انجمن تغذیه ایران با بیان این که مکمل ها و ویتامین ها جزو محصولات سلامت محور OTC هستند که مردم می توانند بدون نسخه آنها را از داروخانه تهیه کنند، عنوان می کند: اتفاقی که طی یک دهه اخیر در کشور ما رخ داده، مصرف بیش از حد استاندارد جهانی درباره مکمل هاست. درباره اینکه افزایش مصرف به دلیل توصیه های پزشکی یا مصرف خودسرانه رخ داده هنوز بررسی نشده اما یک تجارت چند هزار میلیاردی در سال را هم رقم زده است.

البته به گفته میرزای رزار درباره این که چه میزان از این محصولات نیازمند مصرف هستند هم هنوز پاسخی داده نشده است.

او درباره این که چه زمانی مصرف مکمل ها ضرورت دارد، عنوان می کند: رژیم غذایی مناسب و متعادل به راحتی ویتامین ها را به بدن می رساند. یعنی رژیمی که هرم غذایی و 5گروه غذایی (کربوهیدرات، چربی ها، پروتیین، لبنیات و البته میوه و سبزیجات) در آن دیده شود. کسانی که به صورت روزانه از این گروه های غذایی استفاده می کنند از هرگونه مصرف مکمل های موجود در بازار بی نیاز هستند.

چه گروه هایی نیازمند مصرف مکمل هستند؟

این متخصص تغذیه البته با بیان این که البته برخی مقاطع سنی و جنسیت ها نیازمند مصرف برخی مکمل ها هستند، ادامه می دهد: این شروع مصرف هم باید تحت نظر گروه پزشکی به ویژه فارغ التحصیلان رشته تغذیه که جمعیت آنها چیزی حدود 14هزار متخصص در کشور است، صورت بگیرد. ازجمله این گروه ها می توان به مادران اشاره کرد که در بارداری های برنامه ریزی شده باید 3 ماه قبل، طول بارداری و بعد از زایمان مکمل هایی را با تجویز پزشک مصرف کنند.

به گفته میرزای رزار زنان هم به طور کلی شایع ترین کمبود آهن را دارند و باید مکمل مصرف کنند. او در توضیح بیشتر بیان می کند: همین حالا هم حدود 700میلیون نفر در کل دنیا مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن هستند که اکثریت آنها را زنان تشکیل می دهند، در ایران هم آمار بالایی از زنان به دلایل مختلف دچار این نوع از کم خونی هستند که باید مصرف روزانه آهن را داشته باشند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره گروه های دیگر نیازمند مکمل ها می گوید: نوزادان هم نیازمند مکمل ها هستند که تا یک مقطع زمانی مشخص و طبق نظر پزشک و مشاور تغذیه باید مکمل مصرف کنند. دختران و پسران هم در سن بلوغ نیازمند مصرف مکمل ها هستند. اما نباید خودسرانه این اتفاق رخ دهد و براساس نیازهای بدنی و تشخیص از سوی گروه پزشکی و پیراپزشکی این مکمل ها تجویز می شوند.

گروه دیگر نیازمند مصرف مکمل ها به گفته میرزای رزار زنان در سن یایسگی هستند که باید برخی مکمل ها را مصرف کنند و در ادامه هم عنوان می کند: زنان و مردان در سنین سالمندی با توجه به شرایط و تغییرات فیزیولوژیک و اتفاقاتی که در بدن آنها رخ می دهد نیازمند مصرف مکمل ها هستند. درباره برخی بیماری ها به دلایل مختلف مصرف مکمل ضروری است و پزشکان در نسخه بیمارانشان می گنجانند. البته این گروه های نیازمند مصرف مکمل ها، در مجموع بیش از 20درصد جمعیت جامعه را هم تشکیل نمی دهد اما چیزی که وجود دارد، این است که در حال حاضر بیش از 40 درصد مردم انواع و اقسام مکمل ها را مصرف می کنند.

بلای بلاگرها برای سلامت مردم

رییس انجمن تغذیه ایران درباره سلامت و تغذیه به یک چالش جدی اشاره می کند و می گوید: افراد غیرمتخصص در فضای مجازی -بلاگرها و سلبریتی ها- توصیه های غذایی به دنبال کنندگانشان می دهند، از جمله رژیم های تک غذایی که به شدت آسیب زا هستند. ما مراجعانی داریم که با پیروی از چنین رژیم هایی 35تا 40روز فقط یک گروه مواد غذایی مثل پروتیین یا طی یک بازه زمانی فقط میوه مصرف کرده اند. نتیجه چنین تصمیماتی آسیب به سلامت آنها، از جمله افزایش بار کبدی و مشکلات گوارشی بوده است.