مهم ترین سیاست تیم جدید بنیاد ملی بازی های رایانه ای/ بازی ها را «شر مطلق» نبینیم 

به گزارش اسمارت تیم در این نشست که ظهر امروز – ۲۳ اردیبهشت ماه – در محل نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد فرزانه شریفی – مدرس دانشگاه و عضو هیئت مدیره بنیاد ملی بازی های رایانه ای – در ابتدای این نشست با ذکر توضیحاتی درباره کتاب «دیپلماسی بازی های دیجیتال» بیان کرد: در این کتاب سناریوی بازی هایی آمریکایی در زمینه دیپلماسی عمومی مورد بررسی قرار گرفته است. محتوای کتاب مربوط به مفهوم دیپلماسی رسانه ای است. 

وی با بیان اینکه موضوع بازی های دیجیتال در حوزه دیپلماسی عمومی تعریف نشده بود اظهار کرد: ژانر اکشن جزو سه ژانر پر مخاطب در دنیا شناخته می شود؛  بر همین اساس بازیکنان ایرانی هم تقریبا یک وضعیت مصرف مشابه با سایر کشورها دارند. البته این نکته مهم است که ژانر اکشن به عنوان یک ژانر پر مخاطب یک سری مضامین ایدئولوژیک آشکار و ضمنی منتقل می کند. 

این مدرس دانشگاه ادامه داد: در همین زمینه بازی Call of Duty را از سال ۲۰۰۷ میلادی تا سال ۲۰۱۴ مورد بررسی قرار دادیم و نتیجه این بود که یک سری مضامین در این بازی مفهوم هژمونی و بازنمایی غیر منصفانه از شرق خاورمیانه و مسلمانان و اسلام هراسی در این بازی ها را منتقل می کرد. به عنوان مثال در این بازی ها مساجد به کررات مورد اصابت سربازان بازی قرار می گرفت یا حتی کشورهای اسلامی بسیار غیر متمدن بازنمایی می شدند. خروجی مطالعات ما از تحلیل بازی ها بسیار گسترده بود که بازنمایی نادرست مسائل اقتصادی فرهنگی و حتی رسانه ای این بازی ها از کشورهای اسلامی به ویژه ایران عراق و افغانستان را تایید می کرد. 

شریفی درباره لایه های پنهان این بازی های اکشن بیان کرد: در این بازی ها ایران را وارد کننده تسلیحات نظامی نشان می دهند که ما را به این نتیجه رساند بازهم قصد بازنمایی نادرست از ایران است. 

به گفته وی تولیدکنندگان و بازی سازان آمریکایی با هدف شیعه هراسی و اسلام هراسی اقدام به بازنمایی نادرست از کشورهای شرقی کرده اند تا مخاطبان میلیونی بازی با این مفاهیم غلط آشنا شوند. 

در ادامه این نشست محمدصادق افراسیابی – عضو هیئت مدیره بنیاد ملی بازی های رایانه ای- درباره راهبرد بنیاد در حوزه پژوهش توضیح داد: برای سیاست گذاری فرهنگی در فضای مجازی سه مدل در نظر داریم. مدل اول که مطلوب ما است مبتنی بر پژوهش و آینده پژوهشی به ویژه پژوهش کنش گرا است. در حوزه تحولات فضای مجازی و بازی ها زمانی می توانیم سیاستگذاری دقیقی داشته باشیم که از آنچه در آینده رخ می دهد باخبر باشیم و برای آن برنامه ریزی کرده باشیم. در مدل کنش گرا باید وضع فعلی و وضع آینده را بشناسیم؛ بنابراین نیاز است مبتنی بر پژوهش حرکت کنیم. اگر وضع موجود را با پژوهش به خوبی بشناسیم می توانیم قبل از مواجهه با تغییرات و تحولات مختلف سیاست گذاری کنیم تا بعدا دچار چالش نشویم. 

وی با بیان اینکه دو مدل دیگر سیاست گذاری چندان مطلوب نیستند توضیح داد: اگر پژوهش به موقع انجام نشود ما زمانی به فکر می افتیم که اتفاق رخ داده است. به عنوان مثال روز به روز استفاده از هوش مصنوعی در تولیدات بازی های رایانه ای زیاد می شود و اگر ما به موقع عمل نکنیم واکنش سریع هم نخواهیم داشت. هوش مصنوعی می تواند یک بازی تولید کند ولی اگر به لحاظ قانونی بازی مشکل داشت چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ اگر به موقع درباره این مسئله تصمیم بگیریم باز شرایط نسبتا مطلوب خواهد بود اما اگر مسئله ای که ایجاد شده عادی انگاری شود دیگر نمی توان کار خاصی انجام داد. 

وی افزود: بنابر همین نگاه درباره واکنش تاخیری مثال هایی وجود دارد؛ مثلا تا مدت ها کنسول های بازی کالای قاچاق محسوب می شدند اما همین کنسول در رویدادها و جشنواره های کشوری به عنوان جایزه به برندگان ارائه می شد. 

افراسیابی با تاکید بر سیاست های این دوره بنیاد ملی بازی های رایانه ای در زمینه پژوهش اظهار کرد: این کار کمک می کند در زمان مناسب قدرت تصمیم گیری درست داشته باشیم. 

او با بیان اینکه بازی های رایانه ای تماما فرصت هستند گفت: بازی یک فرصت فرهنگی برای کشور است که از منظر اقتصادی هم می تواند به کشور کمک کند و این نگاه فرصت محور زمانی محقق می شود که به موقع به سمت پژوهش حرکت کنیم. 

در ادامه برنامه همچنین مهدی حق وردی – پژوهشگر و کارشناس حوزه بازی های رایانه ای – اظهار کرد: هنر – صنعت – رسانه بازی های دیجیتال علی رغم همه اتفاقات خوبی که در حوزه های مختلف رقم زده است اما همچنان به عنوان رویکرد صرف سرگرمی محور دیده می شود. حتی در برخی کنفرانس های تخصصی وقتی بازی ها نقد می شوند برای برخی این علامت سوال ایجاد می شود که آیا بازی های دیجیتال هم مانند فیلم سریال و انیمیشن به عنوان رسانه اثرگذار است یا خیر؟ و این درحالی است که حتی پژوهش ها نشان می دهد بازی ها بیشتر از مواردی که ذکر کردم قدرت رسانه ای دارد. 

وی با تاکید بر اهمیت تغییر رویکرد به بازی های دیجیتال در تصمیم گیری ها بیان کرد: این نگاه منجر به هم افزایی خواهد شد. 

این پژوهشگر ادامه داد: از دید پژوهشی معمولا از سه حوزه یاد می شود؛ بخش فنی علوم انسانی و علوم اجتماعی که اولا از بازی ها چه مفاهیمی استخراج می شود و دوم اینکه بازی ها با اذهان مردم چه می کنند؟ 

وی افزود: در حوزه پژوهشی در مواجه با مسئله بازی همچنان رویکرد سرگرمی محور باعث شده با مشکلات جدی مواجه شویم. در زمینه سرمایه گذاری برای تولید فیلم و سریال در کشور دیگر چندان چالشی وجود ندارد اما همچنان اگر مجموعه ای بخواهد به حوزه تولیدات بازی های رایانه ای ورود کند باید استدلال فراوان بیاورد که در حوزه بازی هم می توان تولید خوب و اثرگذار ارائه کرد. 

حق وردی با اشاره به اینکه در حوزه سواد بازی ها با سه رویکرد مواجه هستیم اظهار کرد: یا رویکردها بدبینانه است و بازی ها را شر مطلق می بینیم یا رویکردها کاملا خوش بینانه است و در نهایت واقع بینانه است که ظرفیت های فرهنگی و اقتصادی آنها مشخص می شود. 

وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: یک بازی که به عنوان بازی ممنوعه از آن یاد می شود در آمار منتشر شده از طرف بنیاد ملی بازی های رایانه ای به عنوان یکی از بازی های پرطرفدار شناخته شده است و این مسئله تهدیداتی برای کاربران خواهد داشت. بنابراین رویکرد واقع بینانه به این حوزه اهمیت فراوانی دارد. 

در ادامه مهدی کاشفی فرد – پژوهشگر حوزه بازی – بیان کرد: پژوهش های حوزه بازی های رایانه ای در گذشته گرفتار کلیشه ای می شد که صرفا آثار مثبت و منفی بازی ها را بررسی می کرد و بقیه حوزه ها مغفول می ماند اما مدتی است که به بازی ها کمی فراتر از سرگرمی صرف نگاه می شود. 

وی افزود: بازی برای انسان امروزی پلتفرمی است که همه مدیوم های رسانه ای را در اختیار خود درآورده است و رویداد طراحی بازی کاملا جدی است اما در ایران بیشتر به مسائل آسیب شناسی پرداخته می شود؛ در حالی که تولید و طراحی بازی را باید جدی تر گرفت. 

پایان خبر اسمارت تیم